Afslankmedicijn of symptoombestrijder? De schaduwkant van Ozempic

In dit artikel:

Injecties zoals Ozempic, Wegovy en Mounjaro worden gezien als doorbraak tegen obesitas en diabetes: beroemdheden posten voor-en-na-foto’s, en veel Nederlanders zouden willen dat deze middelen vanuit het basispakket vergoed worden. De actieve stof in Ozempic en Wegovy, semaglutide, werkt op het hongergevoel in de hersenen, waardoor patiënten sneller verzadigd raken, minder eten en in onderzoeken gemiddeld 15–20% lichaamsgewicht verloren. Ook daalde het risico op hart- en vaatziekten met ongeveer 20%.

Tegelijk groeit de kritiek: gebruikers melden vaak misselijkheid, diarree of constipatie, maar er zijn ook ernstigere klachten zoals hevige buikpijn, galstenen, haaruitval, depressieve klachten en in zeldzame gevallen gastroparese. Snel gewichtsverlies kan leiden tot verslapping van gelaatsweefsel, wat psychisch zwaar kan vallen. Stoppen met de injecties leidt meestal tot gewichtstoename, waardoor veel mensen langdurig afhankelijk blijven van een kostbaar middel.

De prijs is een belangrijk knelpunt: behandeling met Mounjaro kost rond de €410 per maand en wordt in Nederland alleen vergoed bij type 2-diabetes; Wegovy is nog niet opgenomen in het basispakket omdat langetermijneffecten onduidelijk zijn. Desondanks nam het aantal mensen dat semaglutide zelf betaalt binnen een jaar toe van circa 2.000 naar 109.000. Hierdoor ontstaat een kloof: wie geld en netwerk heeft, kan profiteren; anderen, vaak met de grootste behoefte, blijven buiten bereik.

Experts waarschuwen bovendien dat deze middelen het publieke debat kunnen versimpelen: obesitas is een complex samenspel van armoede, slaap, stress, genetica en leefomgeving, en geen probleem dat met één prik volledig wordt opgelost. Het kabinet wacht advies van het Zorginstituut Nederland over vergoeding van Wegovy en Mounjaro; de discussie gaat niet alleen over effectiviteit, maar ook over betaalbaarheid en de maatschappelijke gevolgen van grootschalig gebruik.