Dit is waar kiezers hun stem bij de verkiezingen op baseren

In dit artikel:

Een recente peiling van Ipsos I&O onder 2.622 Nederlandse kiezers toont dat online stemhulpen nog altijd de belangrijkste informatiebron zijn: 47 procent noemt tools als StemWijzer en Kieskompas. Onderzoeker Peter Kanne beschrijft dat veel kiezers zulke hulpmiddelen vooral als een ‘final check’ gebruiken; slechts 20 procent geeft aan dat een stemhulp de belangrijkste reden voor hun keuze was.

Belangrijker voor kiezers blijven partijen’ standpunten en waarden, en vaak de persoonlijkheid van de lijsttrekker wanneer verschillen klein zijn. CDA-leider Henri Bontenbal krijgt brede waardering, ook buiten zijn eigen achterban, al verloor het CDA recent steun nadat Bontenbal opmerkingen maakte over de spanning tussen vrijheid van onderwijs en het verbod op discriminatie.

Naast stemhulpen raadplegen kiezers politieke debatten (36%), optredens op radio/televisie (36%), verkiezingsprogramma’s (34%) en kranten/tijdschriften (31%). Podcasts bereiken nog maar 8% van de kiezers.

Nieuwe AI-stemhulpen doen nu hun intrede, maar worden door slechts 2% gebruikt. De Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt dat chatbots onbetrouwbare en gekleurde adviezen kunnen geven; tests lieten zelfs voorkeuren zien richting PVV of GroenLinks–PvdA, onafhankelijk van de vraag. Ook deskundigen waarschuwen dat AI niet makkelijk verkiezingsprogramma’s evenwichtig en actueel kan doorgronden en dat verborgen algoritmische beïnvloeding een risico vormt.