Gaan we met Gen Z de oorlog winnen? Mark Baanders 'vergeet wapen nog in de supermarkt'

In dit artikel:

Tv-maker Mark Baanders onderwerpt zichzelf aan keuringen en trainingen van Defensie om uit te zoeken of Generatie Z bereid en geschikt is om Nederland te verdedigen, nu de wereldwijde spanningen oplopen. Eerder onderzoek zegt dat driekwart van de jongeren er voorlopig niet aan wil denken; Baanders zoekt uit wat daar achter zit en hoe de krijgsmacht probeert jongeren te bereiken.

Defensie streeft ernaar binnen vijf jaar 100.000 militairen inzetbaar te hebben en werft via onder meer de standaard oproepbrief voor 17‑jarigen en opleidingsplaatsen zoals het Defensity College (waar kroonprinses Amalia zich als reservist laat opleiden). In de uitzending spreekt Baanders jongeren op straat, volgt hij een Dienjaar-deelnemer (de 23‑jarige Rick), doet hij mee aan een keuring en draait hij mee in een dronepilootstraining.

Wat opvalt: reacties lopen uiteen — van principiële weigering tot bereidheid om te dienen — en Baanders toont zichzelf kritisch maar ook zelfbewust (“geen slappe zak” wil hij niet zijn). Bij de keuring blijkt dat normen minder streng lijken dan vroeger; keuringsartsen geven aan dat een te restrictieve selectie tot een veel te klein leger zou leiden. Dat beeld roept tegenstrijdige reacties op: socioloog Laura Bas waarschuwt dat het cliché van een luie, verwende generatie telkens terugkeert en geen nieuw bewijs is van incapacititeit.

Oud-commandant Mart de Kruif relativeert de roep om snelle herinvoering van de dienstplicht: praktisch onhaalbaar zolang er geen munitie, kazernes, bedden, sergeanten of voertuigen beschikbaar zijn. De uitzending zet zo vragen uiteen over capaciteiten, werving en realistische verdediging van het land.

Gaan we met Gen Z de oorlog winnen? Powned of View: Gaan we met Gen Z de oorlog winnen? is te zien op 15 december om 21.30 uur op NPO 3; terugkijken kan via NPO Start.