Grote kans dat D66 een 27ste zetel krijgt: zo kan het de kabinetsformatie beïnvloeden

In dit artikel:

D66 kwam aan het begin van de avond als winnaar uit de stembus, werd kort daarna ingehaald door de PVV, maar heeft dankzij stemmen uit het buitenland en veel steun uit Amsterdam alsnog de zege opgeëist. De ANP Verkiezingsdienst concludeerde vrijdag dat D66 vrijwel zeker als grootste uit de bus komt; formeel maakt de Kiesraad de uitslag op 7 november bekend. De definitieve telling hangt nog af van de buitenlandse stemmen, waarvan de resultaten naar verwachting vanavond of morgenochtend binnenkomen.

Belangrijk is de mogelijke toekenning van een restzetel aan D66, waardoor de partij op 27 Kamerzetels zou uitkomen. Die extra zetel vergroot niet alleen de overwinning in symbolische zin, maar kan de kabinetsformatie beïnvloeden. Politiek verslaggever Fons Lambie wijst erop dat de combinatie D66–VVD–CDA–JA21 nu 75 zetels heeft en met een restzetel op 76 zou uitkomen: precies een Kamermeerderheid voor dat centrumrechtse blok. Zonder die zetel blijft die meerderheid uit.

Rob Jetten zegt te willen werken aan een stabiel kabinet vanuit het midden, met draagvlak in zowel Eerste als Tweede Kamer. Zijn voorkeursformatie bevat D66, GroenLinks-PvdA, CDA en VVD — maar de VVD heeft publiekelijk uitgesproken geen samenwerking met links te willen en sluit een kabinet met GroenLinks-PvdA uit. Dat maakt Jetten’s eerste echte leiderschapstest: lukt het hem VVD en GroenLinks-PvdA rond één tafel te krijgen, of wordt hij gedwongen voor een centrumrechts kabinet te kiezen?

Kamervoorzitter Martin Bosma ontvangt zaterdagmiddag de fractievoorzitters om de uitslag te bespreken en een verkenner aan te wijzen; D66 mag een kandidaat voordragen. Intussen wijzen voorlopige tellingen uit dat D66 onder Nederlanders in het buitenland sterk scoort, terwijl de SP daar juist kwetsbaar is — wat de kans vergroot dat D66 die extra zetel pakt en de SP er een verliest.