Harde botsingen tijdens debat en opvallende uitspraak Wilders: 'Dan hebben ze maar iets meer honger in Afrika'
In dit artikel:
Een avond voor de Tweede Kamerverkiezingen hield EenVandaag in Ahoy een fel debat waarin lijsttrekkers van PVV, GroenLinks-PvdA, CDA, D66, VVD en JA21 het tegen elkaar opnamen voor een zaal met ongeveer tweeduizend studenten. De discussie leverde scherpe confrontaties en enkele opzienbarende uitspraken op die de laatste campagnedag kleur geven.
Geert Wilders (PVV) kondigde aan de btw op boodschappen helemaal te willen schrappen en dat te betalen door ontwikkelingshulp te stoppen. Hij stelde dat dat Nederlandse gezinnen zou helpen, ook al erkende hij dat mensen in Afrika daar nadelen van kunnen ondervinden; die opmerking leidde tot gejoel in de zaal. Wilders wil ook het hoge tarief terugbrengen van 21 naar 19 procent.
Een van de heetste ruzies ging over door PVV-Kamerleden gemaakte AI-plaatjes waarin Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) bijvoorbeeld als geboeid werd afgebeeld. Timmermans eiste oprechte excuses en vond dat de betrokken PVV’ers van de kandidatenlijst moeten terugtrekken; hij wees erop dat slachtoffers van haatcampagnes — zoals minderheden en vluchtelingen — daarmee getroffen worden. Wilders antwoordde met verwijzingen naar posters van The Rights Forum waarin tegenstanders hard werden aangevallen en noemde dat Timmermans ook daarvoor verantwoordelijkheid draagt via namen in het adviesorgaan van die organisatie. Timmermans beschuldigde Wilders er bovendien van dat zijn loyale steun aan de Israëlische premier Netanyahu genocide goedpraat — een bewering die luid applaus oogstte.
Joost Eerdmans (JA21) kreeg het vooral met Wilders en VVD-leider Dilan Yeşilgöz aan de stok over plannen voor ouderen en belastingen. Wilders beschuldigde Eerdmans van geknoei met pensioenregels; Eerdmans hield vol dat zijn partij juist toeslagen wil afschaffen en vervangen door één huishoudtoelage waardoor ouderen erop vooruit zouden gaan. Yeşilgöz stelde dat JA21 bij uitvoering van haar plannen de grootste lastenverzwaring ooit invoert (zij noemde 46 miljard euro); Eerdmans noemde die aantijgingen onzin. De VVD publiceerde later toelichting over onder meer het schrappen van zelfstandigenaftrek en fiscale regelingen voor ondernemers.
D66-leider Rob Jetten veroorzaakte ophef met een opmerking over kroonprinses Amalia, die recent een opleiding tot reservist begon; zijn poging een grap te maken over studenten die daarin met haar in training kunnen komen werd door de debatleider als seksistisch bestempeld. Jetten probeerde later te benadrukken dat hij haar initiatief bewondert. Hij botste ook met Wilders en Yeşilgöz over de Nederlandse identiteit: Jetten hekelt volgens hem twintig jaar polariserende politiek, terwijl de rechtse leiders hem verwijten niet consequent op te treden tegen migratie en asielinstroom.
Het debat, waarin veel emotie en wederzijdse verwijten op het programma stonden, is terug te zien via NPO Start. De confrontaties laten zien dat de verkiezingsstrijd in de laatste uren vooral draait om cultuur, identiteit, veiligheid en sociale zekerheid.