Klinisch psycholoog schijnt ander licht op verslaving: 'In de mens zit van nature een kwetsbaarheid: dopamine'
In dit artikel:
Verslaving is een complex fenomeen dat door klinisch psycholoog Paul van Deun wordt belicht, met nadruk op de rol van dopamine en de impact van de moderne technologie. Van Deun, met tientallen jaren ervaring in de verslavingszorg, verkent waarom sommige mensen verslaafd raken aan stoffen of gedrag terwijl anderen dat niet doen. Hij legt uit dat dopamine, vaak ten onrechte bestempeld als een ‘geluksstofje’, een sleutelrol speelt bij het ontwikkelen van verslaving. Dit stofje verhoogt niet alleen het verlangen maar activeert ook onze motivatie, waardoor frequent gebruik leidt tot grotere kwetsbaarheid voor verslaving.
De huidige technologische omgeving, waarin sociale media en online gaming constant beschikbaar zijn, vergroot dit risico vanwege de constante dopamineprikkeling. Er zijn specifieke zorgen over jongeren die vroeg beginnen met roken of gokken, omdat hun hersenen hierdoor extra kwetsbaar worden voor verslaving. Van Deun onderstreept het belang van erfelijkheid, maar benadrukt ook dat omgevingsfactoren en gebruiksfrequentie cruciaal zijn bij het begrijpen van verslaving.
Herstel van een verslaving vergt focus op andere verlangens en kan versterkt worden door hindernissen in te bouwen, zoals het beperken van toegang tot verslavende middelen. De rol van de overheid is eveneens van belang; zij heeft de mogelijkheid om de beschikbaarheid van verslavende middelen te verminderen. Tot slot pleit Van Deun voor een aanpak waarbij naasten betrokken zijn, niet om te straffen, maar om grenzen te stellen en de verslaafde te confronteren met de negatieve gevolgen van hun gedrag, wat kan helpen bij het verlangen naar verandering.