Komt er meer dreiging vanuit links- of rechts-extremisme?
In dit artikel:
De vraag of de grootste dreiging van links- of rechts-extremisme komt, is recent vaker naar voren gekomen nu de AIVD signaleert dat extreem gedachtegoed in Nederland groeit en incidenten zoals de rellen op het Malieveld het debat aanwakkeren. NCTV en AIVD definiëren extremisme als ideologisch gemotiveerd gedrag — variërend van haatzaaien en desinformatie tot geweld — dat de democratische rechtsorde ondermijnt.
Universitair docent Elanie Rodermond stelt dat het huidige dreigingsbeeld vooral door rechts-extremisme wordt bepaald: er zijn meer rechtse extremisten in beeld en in de afgelopen twee jaar zijn voor het eerst personen vervolgd voor rechtsterrorisme, wat volgens haar een nieuwe ontwikkeling is. De Nederlandse rechts-extremistische scene haalt inspiratie uit identitarisme, nazisme en ultranationalisme en opereert zowel in georganiseerde verbanden als via invloedrijke individuen.
Links-extremisme bestaat vooral uit anarchisten, communisten en antifascisten en richt zich op thema’s als antiracisme, migratie, wonen; recent nam antimilitarisme en aandacht voor Palestina toe. Volgens de NCTV vormt links-extremisme momenteel geen grote dreiging: de acties zijn doorgaans activistisch en niet-gewelddadig, al overschrijden soms individuen de wet.
Tegelijk tonen beide stromingen overeenkomsten: ze rekruteren op vergelijkbare manieren en functioneren als sociale netwerken waarin gemeenschapsvorming cruciaal is. Veiligheidsdiensten blijven beide kanten monitoren om beleid en handhaving af te stemmen op het veranderende dreigingsbeeld.