Nederlanders hebben een historisch laag vertrouwen in de politiek

In dit artikel:

Een week voor de verkiezingen blijkt uit Norstat’s rapport Know your people: The Netherlands Q3 2025 dat het vertrouwen van Nederlanders in de politiek een dieptepunt heeft bereikt. Twee op de vijf Nederlanders (39%) zegt geen vertrouwen meer te hebben in de politiek en driekwart (75%) merkt dat het vertrouwen in de overheid het afgelopen jaar is afgenomen. Norstat-directeur Kjell Massen noemt de kloof tussen burger en politiek zorgelijk en stelt dat herstel van vertrouwen een prioriteit voor het volgende kabinet moet worden.

Internationaal scoort Nederland slecht binnen Noordwest-Europa: het gebrek aan vertrouwen is hoger dan in Scandinavische landen (Denemarken 15%, Noorwegen 19%, Zweden 17%) maar lager dan in Italië (60%) en het VK (49%). Veel Nederlanders voelen zich pessimistisch over de koers van het land; de helft vindt dat Nederland de verkeerde kant opgaat en 74% maakt zich ernstige zorgen over ontwikkelingen in het land.

Belangrijkste zorgen zijn inflatie, migratie en internationale conflicten — thema’s die ook de verkiezingscampagnes domineren — gevolgd door criminaliteit en klimaatverandering. De aanhoudende inflatie in Nederland wordt zelfs door De Nederlandsche Bank als ‘hardnekkig’ aangeduid. Dat onzekerheidsgevoel vertaalt zich in spaarzamer consumentengedrag: uitgestelde aankopen en voorkeur voor goedkopere merken.

Ook het vertrouwen in instituties zoals de Europese Unie is laag; ongeveer vier op de tien twijfelen aan de EU’s vermogen om grote problemen aan te pakken. Tegenover deze maatschappelijke onvrede staat een opvallende tegenstelling: persoonlijk welzijn blijft relatief hoog — 72% beoordeelt de kwaliteit van leven als goed of zeer goed en 83% voelt zich ten minste enigszins gelukkig — waarbij gezondheid, familie en persoonlijke vrijheid centraal blijven.