Nederlandse jongeren Europees kampioen 'bingedrinken', zorgen experts om alcohol

In dit artikel:

Onderzoek van verslavingskliniek Connection SGGZ toont dat alcohol nog altijd de meest gebruikte drug is onder Nederlandse jongeren en dat het drankgebruik vaak ernstiger is dan gedacht. Rond de 80% van de 18‑jarigen heeft ooit alcohol gedronken, tegen ongeveer 40% die ooit cannabis heeft gebruikt; studenten (hbo/wo) scoren bijzonder hoog: een kwart noemt zichzelf overmatig of zwaar drinkend. Landelijk staan bijna 2 miljoen mensen (cijfers 2024) geregistreerd als zware of overmatige drinkers.

De gevolgen zijn ingrijpend: Nederland loopt voorop in Europa als het gaat om bingedrinken en veel jongeren belanden jaarlijks op de spoedeisende hulp na alcoholvergiftiging (meer dan 2.000 gevallen). Vroeg beginnen met drinken — vanaf ongeveer 14 jaar — vergroot de kans op latere verslaving en schaadt de nog niet volgroeide hersenen en algemene gezondheid. Ook matig drinken kan schadelijk zijn en alcoholgebruik verhoogt onder andere het risico op kanker.

Connection SGGZ waarschuwt dat alcoholgebruik vaak wordt gebagatelliseerd. Hoewel alcohol de meest voorkomende verslaving is, wordt het relatief weinig behandeld, waardoor de risico’s stilzwijgend blijven bestaan. Als belangrijke oorzaken wijzen deskundigen op de maatschappelijke tolerantie tegenover drinken: proosten hoort bij veel sociale gelegenheden, volwassenen maken alcohol gemakkelijk beschikbaar en geven vaak geen voorbeeldgedrag. Jongeren raken al vroeg vertrouwd met alcohol thuis, op feesten of in sportkantines, wat het gebruik normaliseert.

De kliniek pleit daarom voor een verschuiving in hoe alcohol gezien wordt — een denormalisering — zodat drinken minder vanzelfsprekend wordt voor jongeren. Mogelijke maatregelen die in bredere discussie opduiken (niet in het onderzoek uitgelicht) zijn strengere handhaving van leeftijdsgrenzen, terugdringen van alcoholpromotie rond jongeren en voorlichtingscampagnes over de ontwikkelingsrisico’s van vroeg en veel drinken.