Nieuwe covid-variant XFG steekt de kop op: is die gevaarlijk?

In dit artikel:

De nieuwe omikron-subvariant XFG, ook Stratus genoemd, trekt wereldwijd aandacht. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft XFG als “variant under monitoring” aangemerkt: er zijn signalen dat het virus zich anders kan gedragen dan eerdere varianten, maar nog geen reden om het als zorgwekkend te bestempelen. Genetische detectie vond volgens WHO en GISAID voor het eerst eind januari 2025 in Azië plaats; kort daarna werden meldingen uit Oceanië en vanaf het voorjaar van 2025 snel uit Europa gerapporteerd. In Nederland verscheen XFG in mei, en het RIVM meldt sinds juli een toename van besmettingen die grotendeels aan deze subvariant wordt toegeschreven. Eind juni 2025 waren er al ruim 1.600 bevestigde XFG-sequenties uit 38 landen, en sindsdien is het aantal verder gestegen.

Clinisch lijken ziektebeelden op die van eerdere omikronvarianten: klachten zoals keelpijn, hoesten, vermoeidheid, koorts en een loopneus komen veel voor en er is tot nu toe geen bewijs voor een ernstiger beloop. XFG draagt mutaties in het spike-eiwit die theoretisch het hechten aan cellen kunnen verbeteren of deels bestaande immuniteit kunnen omzeilen, maar dat effect moet nog nader worden onderzocht. Vooralsnog ontbreken ook uitgebreide gegevens over het risico voor kwetsbare groepen. Wereldwijd is XFG inmiddels in tientallen landen aangetroffen — van Europa en Noord-Amerika tot Zuid-Amerika, Afrika en het Midden-Oosten — maar de mate waarin het dominant wordt verschilt per regio. Algemene verwachting op basis van huidige informatie: geen aanwijzingen voor grotere ernst, maar verdere monitoring en onderzoek blijven nodig.