Reacties op 'grote winnaar' Rob Jetten: 'Historische en verrassende' uitslag
In dit artikel:
D66 onder leiding van Rob Jetten wordt door media gezien als de grote winnaar van de verkiezingen, hoewel de definitieve resultaten nog niet helemaal rond zijn. In de laatste voorlopige prognose komt D66 uit op 26 zetels — een stijging van 17 ten opzichte van 2023 (in eerste instantie leek het 27 te worden) — terwijl de PVV van Geert Wilders op 26 zetels staat, 11 minder dan vier jaar geleden (de PVV ging aanvankelijk van 25 naar 26 zetels).
Jetten sprak van een omslag: kiezers zouden afgehaakt zijn van negativiteit en hebben gekozen voor een optimistischer koers. Hij zei de nieuwe verantwoordelijkheid niet alleen voor D66-stemmers te voelen, maar voor alle kiezers, en wil laten zien dat politiek en overheid weer dienstbaar kunnen zijn. Zijn campagne, en met name zijn optreden in televisiedebatten (waar hij Wilders’s plaats innam), wordt breed genoemd als bepalend voor het succes; ook deelname aan populaire tv-programma’s kan hebben bijgedragen aan zijn aantrekkingskracht.
Nederlandse kranten typeren de uitslag als historisch en wijzen erop dat D66 nu in een positie komt om een premier te leveren, juist omdat veel partijen samenwerking met Wilders uitsluiten. Titels als De Telegraaf, Trouw, AD, Volkskrant en Financieele Dagblad besteden uitgebreid aandacht aan de winst en de implicaties: een versplinterd politiek landschap waarbij de grootste partij voor het eerst in de geschiedenis minder dan dertig zetels lijkt te halen, en de mogelijkheid dat D66 een middenkabinet gaat aansturen.
Ook buitenlandse media brengen Jettens stijging en de PVV-verliezen breed: Reuters belicht zijn populariteitsgroei en wijst op de kans dat hij de jongste en eerste openlijk homoseksuele premier van Nederland zou kunnen worden; De Morgen en De Standaard vergelijken zijn optimistische slogan met het ‘yes we can’-gevoel; BBC en andere internationale outlets signaleren zijn gepolijnde optredens en slimme mediapresentatie. Tegelijk merken buitenlandse titels op dat Wilders door uitsluitingsafspraken waarschijnlijk geen deel van een kabinet zal uitmaken.
Belangrijke thema’s na de uitslag zijn klimaat en onderwijs. Greenpeace feliciteert Jetten en spreekt van de mogelijkheid op een klimaatvriendelijk bestuur. De Algemene Onderwijsbond reageert terughoudend optimistisch: zij feliciteert, maar waarschuwt dat beloftes tegen bezuinigingen op onderwijs scherp gevolgd zullen worden — vooral omdat het vertrekkende kabinet plannen had voor ruim een miljard euro aan snijpunten in onderwijs en onderzoek.
Samengevat: D66 en Rob Jetten boekten verrassende winst dankzij een positieve, zichtbare campagne en mediapresentie. De opkomst wijzigt het schaakbord van kabinetsvorming — met D66 nu in een sleutelpositie en Wilders door uitsluitingen mogelijk aan de zijlijn geplaatst — terwijl aandacht uitgaat naar hoe belangrijke dossiers als klimaat en onderwijs zich onder een nieuw kabinet zullen ontwikkelen.