Risico op laaggeletterdheid is groot onder middelbare scholieren: 'Schrijven van simpele tekst is al lastig'

In dit artikel:

Onderwijsinspectieonderzoek toont dat veel Nederlandse middelbare scholieren niet beschikken over het basisniveau schrijfvaardigheid (1F) dat van hen verwacht wordt na de basisschool. Eén op de zes leerlingen in de tweede klas haalt dat niveau niet; bij vmbo-basis en -kader geldt dit zelfs voor ongeveer 40 procent. Nog eens 44 procent zit precies op 1F: zij kunnen eenvoudige tekstjes maken, maar worstelen met het verwoorden van meningen, gevoelens of instructies.

De inspectie waarschuwt dat dit leidt tot “tienduizenden leerlingen met een risico op laaggeletterdheid”. Matthijs van den Berg, directeur Kennis bij de Onderwijsinspectie, benadrukt dat “schrijven veel meer is dan spellen en grammaticaregels toepassen”: het is essentieel om gedachten te verwoorden, een boodschap over te brengen en argumenten te onderbouwen. Gebrekkige schrijfvaardigheid belemmert studievoortgang en praktische stappen zoals het opstellen van een sollicitatiebrief.

Het onderzoek laat ook zien dat weinig leerlingen plezier beleven aan schrijven; slechts een kwart schrijft uit zichzelf voor het genoegen, onafhankelijk van het onderwijsniveau. Omdat dit de eerste landelijke meting van schrijfvaardigheid is, ontbreken trends, maar de uitkomsten sluiten aan bij eerder waargenomen dalingen in andere basisvaardigheden zoals lezen en rekenen. De inspectie signaleert hiermee een zorgpunt voor onderwijs en arbeidsmarkt in Nederland.