Vogelgriep rukt op in Nederland: kan het ook op mensen overspringen?

In dit artikel:

De vogelgriep doet de afgelopen dagen Nederland aan: begin deze week werd het virus ontdekt in Emmeloord (Flevoland) en kort daarna ook in het Kasteelpark in Born (Limburg), waar de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) alle besmette dieren heeft laten ruimen. Eerder dit najaar zijn al uitbraken gemeld op verschillende plekken in Gelderland.

Vogelgriep raakt voornamelijk vogels en kan luchtwegen, maag-darmstelsel en soms het zenuwstelsel aantasten. Er bestaan hoogpathogene varianten die zeer besmettelijk en vaak dodelijk zijn voor dieren, en laagpathogene varianten waarbij vogels weinig of geen ziekteverschijnselen tonen. Bij een hoogpathogene uitbraak worden vogels doorgaans binnen enkele uren tot drie dagen duidelijk ziek; waarschuwingssignalen zijn onder meer ademhalingsproblemen, abnormaal gedrag en hoge sterfte binnen een groep vogels.

Overspringen naar mensen gebeurt wel, maar zelden. Het risico op menselijke besmetting met de varianten die nu rondgaan is volgens het RIVM zeer klein en als mensen wél geïnfecteerd raken verloopt dat meestal mild, vergelijkbaar met gewone griep (koorts, hoest, spierpijn). De kans dat een besmet persoon andere mensen aansteekt wordt als verwaarloosbaar gezien. Wel zijn er in andere delen van de wereld, zoals delen van Azië, varianten bekend die bij mensen ernstige longontstekingen en soms dodelijke ziekte veroorzaken.

Praktische adviezen: raak geen zieke of dode vogels aan; ruim dode vogels niet zelf op, maar meld ze bij organisaties als het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) of SOVON. De NVWA voert ruimingen en toezicht uit om verdere verspreiding te voorkomen; monitoring blijft belangrijk om zowel dier- als mensengezondheid te beschermen.