Wanneer weten we of PVV of D66 de grootste wordt?
In dit artikel:
D66 en de PVV liggen op het lipje van de stoel: een nek-aan-nekrace om de grootste partij van Nederland. Na telling van 98,9% van de stemmen staat D66 met Rob Jetten nipt voor op Geert Wilders’ PVV — ongeveer 15.000 stemmen verschil — waardoor beide partijen richting 26 zetels lijken te gaan. In eerste prognoses wisselden de partijen nog van positie: D66 leek even 27 zetels te hebben maar verloor er één, terwijl de PVV juist een zetel won. Schommelingen kwamen onder meer door binnenkomende uitslagen uit steden als Helmond, Amsterdam en Hilversum.
Nog niet alle gemeenten hebben hun definitieve cijfers aangeleverd. Tellingen in Almere, Venray en de Caribische gemeenten Saba en Sint Eustatius ontbreken nog; in Venray zorgde een brand in het gemeentehuis voor vertraging. Cruciaal zijn ook de briefstemmen van Nederlanders in het buitenland, die in Den Haag worden verwerkt — circa 90.000 stembiljetten — en waarvan de uitslag op zijn vroegst maandagavond bekend kan zijn (officieel dinsdag). Historisch stemden buitenlandse kiezers eerder relatief vaak op GroenLinks-PvdA; bij de vorige verkiezingen koos 10,5% van hen voor D66 en 6,3% voor de PVV.
Het verifiëren van deze laatste stemmen verandert waarschijnlijk niet de zetelverdeling, maar kan bepalend zijn voor welke partij het initiatief krijgt bij de formatie. Beide partijen willen die rol, en Wilders eist dat de verkenningsfase pas begint als alle stemmen zijn geteld. Door de smalle marges en het gefragmenteerde partijlandschap lijkt een langdurig formatieproces waarschijnlijk.