Wat als je vader je moeder heeft vermoord? 'Ik werd wees, maar papa leeft nog'
In dit artikel:
Blauwdruk is een 50 minuten durende HUMAN-documentaire van regisseur Sara Kolster en ervaringsdeskundige Perla Joy, die vanavond (20 november, 22.20 uur) te zien is op NPO 2 (terugkijken via NPO Start). In de film vertellen vier vrouwen — Perla (33), haar zus Aurora (35), Maeve (59) en Roser (47) — openhartig hoe ze als kind of tiener te horen kregen dat hun vader hun moeder had vermoord. Een vijfde vrouw blijft buiten beeld; zij leeft nog steeds in angst omdat haar vader haar via briefjes bedreigt.
De documentaire zoomt in op die ene ingrijpende dag en op de jaren die daarop volgden: rouw, verwarring, gevoelens van verlies en de moeite om verder te leven met een levende vader die die moord pleegde. Perla zegt treffend: "Op mijn 16e werd ik wees, maar mijn vader leeft nog." De getuigenissen zijn confronterend — bijvoorbeeld het verhaal van Roser, die op zevenjarige leeftijd haar moeder en diens nieuwe partner door haar vader in het openbaar verloor, en die vertelt dat haar vader haar kort voor de moord al waarschuwde: "zeg maar tegen je moeder dat morgen de dag is." Maeve lag later onder een nieuwe naam; haar moeder werd met blote handen omgebracht.
Behalve de persoonlijke verhalen toont Blauwdruk ook scènes waarin de vrouwen in een sportzaal op de vloer met tape de contouren van hun ouderlijk huis proberen te reconstrueren — een methode die de recensent als moeizaam en weinig informatief ervaart. De kracht van de film ligt vooral in de directe, vaak pijnlijke getuigenissen en het gesprek over de langdurige impact van femicide op kinderen en gezinnen. Kolster wil met de film aandacht vragen voor meer kennis en openheid over die gevolgen.
De documentaire verschijnt in een bredere maatschappelijke context: het CBS registreerde vorig jaar 44 vrouwen die in Nederland omkwamen door moord of doodslag, ongeveer twee per maand; 23 daarvan werden door hun (ex-)partner gedood — vaak aangeduid als femicide. Wie na de film meer wil weten, kan ook luisteren naar de podcast "Zij is van mij" van Saskia Belleman, die dit thema verder behandelt. Blauwdruk is een zwaardere, confronterende kijkervaring die vooral belangwekkend is vanwege de stem die het slachtoffers en nabestaanden geeft.